Alleen wonen – hoe weet je of je het kunt? In de maanden voorafgaand aan mijn verhuizing deed ik regelmatig research bij mijn single vrienden. Ruimhartig zetten ze tijdens vele terrasbezoeken de voor- en nadelen voor me op een rij (dát leerde ik meteen al: singles nemen de tijd voor je. En ze hoeven niet drie weken van tevoren hun agenda te trekken, maar springen na één appje op de fiets om met je af te spreken). Ik wist in theorie wat ik verwachten kon. Maar pas toen ik op eigen benen stond, wist ik hoe het werkelijk was. Een workshop ‘hoe red ik mezelf in mijn eentje’ was in die dagen meer dan welkom geweest.
Vorige week ontdekte ik dat er zo’n cursus bestaat. Maartje Duin maakte de vierdelige radioserie Een cursus alleen zijn. Een aanrader voor elke single! ‘Ik bepaal zelf wanneer ik iets afspreek en met wie,’ zegt een man in het deel over vrijetijdsbesteding. ‘Ik leef van uur tot uur.’ Een vrouw vertelt hoe heerlijk het is om alleen naar het theater te gaan. En, zegt ze: ‘Als je in je eentje gaat, is de kans op een kaartje ook groter.’ Wel constateert ze dat mensen die alleen leven, veel meer moeite moeten doen om te ontspannen. Omdat je alles zelf moet doen, gun je jezelf nooit eens rust.
Herkenbaar vond ik het deel over moeilijke momenten. De momenten dat je in je eentje thuiskomt bijvoorbeeld, en met niemand je verhaal kunt delen. Dat er geen partner is die kritisch meedenkt of vanzelfsprekend met je meegaat naar een feest. Of die de simpele ditjes en datjes met je bespreekt. Een vrouw vertelt dat ze eens meereed met een bevriend stel. Ze zat achterin de auto en hoorde het setje praten. ‘Ze overlegden met elkaar over het eten en besloten dat ze spruitjes zouden koken. Daarna hadden ze het over een tv-programma dat ze gingen kijken. Ik voelde me zó alleen. De tranen liepen over m’n wangen.’ ‘Ik zou zomaar dood kunnen gaan en dan zou ik hier maar liggen in dat ongeordende huis. Het zou dagen duren voordat iemand me zou missen,’ vertelt een man.
Het laatste deel gaat over daten en de liefde. ‘Als je een hele tijd alleen bent, sta je op de seksuele spaarstand,’ vertelt een vrouw. Of juist niet: dan heb je een lijstje bedpartners die op afroep beschikbaar zijn. ‘Een soort wederzijdse prostitutie eigenlijk, waar geen geld aan te pas komt.’ Het voorbereiden op een date is vaak al leuk genoeg, hoor ik: ‘Ik lak mijn nagels, ga in bad, smeer me in met bodylotion. Ik sta uren voor de spiegel, doe lekker een muziekje aan. Het maakt dat ik me prettig en gelukkig voel. Soms zeg ik die date vervolgens gewoon af.’
De interviews in de cursus werken louterend: in een wereld vol met stelletjes is het fijn om verhalen van andere singles te horen. Daarnaast zijn er de tips. Veelal voor de hand liggend, maar er zit zeker een opstekertje tussen zo nu en dan. Bijvoorbeeld: ‘Als je je ellendig voelt, pak dan de telefoon en bel een vriendin. Zeg haar dat je verdrietig bent en dat je bij haar spruitjes wilt komen eten.’ En ook dit advies is te mooi om jullie te onthouden: ‘Ben je down, pak dan een documentairebox van de Beatles. Ga zéker geen films over de liefde kijken.’
‘Verschoon jij de kattenbakken even?’ ‘Ach, kun jij dat overhemd voor me strijken?’ ‘Wat hebben we nodig bij de Jumbo?’ Die korte gesprekjes. De vaste taakverdeling. Het is een sleur. Maar je mist het als je ineens geen partner meer hebt. Dat maatje met wie je je dagelijkse besognes deelt. Die je als je thuiskomt uit je werk vraagt ‘Hoe was je dag?’ Die je schouders masseert omdat je weer veel te lang krampachtig achter de laptop tegen een deadline aan hebt zitten werken. Die de rotklussen van je overneemt. Die in oktober al de zomervakantie naar Zuid-Frankrijk boekt. Het cliché is waar: je weet pas wat je had op het moment dat je het kwijt bent. Geen partner hebben voelt soms verdomde eenzaam.