‘Hoge kortingen! Profiteer van onze Black Friday-deals!’ Zet de radio aan en je wordt overspoeld met aanbiedingen deze week. Ook via billboards en advertenties worden we opgeroepen om vrijdag op koopjesjacht te gaan. Zelfs de ‘Black Friday-week’ bestaat. Je krijgt het gevoel dat je wel mee moet doen, anders ben je een dief van je eigen portemonee. Maar kopen hóeft niet. Er is een alternatief: Green Friday. 

In de Verenigde Staten markeert Black Friday de start van het seizoen voor de kerstinkopen. En ook in Nederland neemt de populariteit van deze dag flink toe, las ik in MT/Sprout: ‘Vooral de jongere generaties slaan in deze periode hun slag. Vorig jaar was dat 71 procent van de mensen onder 35 jaar. Nu verwacht 80 procent iets te gaan kopen.’ Lees hier het artikel in MT/Sprout

Kringloopwinkel

Ik heb niks tegen winkelen. Sterker nog: ik ben dol op kleding, schoenen, zonnebrillen en tassen. Ook in de boekhandel kom ik graag. Iets nieuws kopen geeft een fijn gevoel. Je beloont jezelf, voelt je een ander mens in je nieuwe kleding of op je nieuwe bank. Toch doe ik nooit mee aan Black Friday, want …

• als ik iets wil kopen, bepaal ik liever zelf wanneer ik dat doe.
• aan korting zit vaak een luchtje: die lage prijs, waar komt die vandaan? Gaat dat ten koste van het personeel?
• een aankoop hoeft voor mij niet per se nieuw te zijn. Hergebruik is veel duurzamer! Kleding koop ik steeds vaker tweedehands: de kringloopwinkel is een paradijs. Mijn laptop is van MacLeasy. Boeken koop ik wel, maar steeds vaker ruil ik ze met vrienden of haal ze uit een boekenkastje op straat. En de auto voor mijn deur heb ik te leen. 
• het liefst koop ik lokaal en niet bij de online megastores. Zo stimuleer ik de lokale economie. En het is nog gezellig ook: als je fysiek winkelt kun je advies vragen of zomaar een praatje maken met de verkoper. Hoe meer wij online kopen, hoe meer leuke en unieke winkels uit het straatbeeld verdwijnen.

Zwarte dag voor het milieu

Nieuwe spullen zijn prachtig, maar niet duurzaam. Daarom vind ik Green Friday  een mooi en krachtig tegengeluid. Trees for All, de inititiefnemers van deze dag, noemt Black Friday ‘een zwarte dag voor het milieu’. Ze stimuleren winkeliers om juist géén kortingen te geven op deze dag, maar bomen te planten of op een andere manier in actie te komen voor het klimaat. 

Steeds meer bedrijven doen eraan mee. Zo sluit Dille & Kamille alle winkels op Black Friday. En hun webshop gaat op zwart. De ANWB geeft een week lang geen kortingen en organiseert een sponsorloop voor het planten van bomen. Ikea zet tweedehands meubels in de spotlights. En outdoorwinkel Bever geeft klanten op hun ‘For Future Friday’ gratis schoenenonderhoud. 

Demarketing

Natuurlijk is deze vorm van ‘demarketing’ (kopen ontmoedigen) tegelijkertijd leuke reclame voor de winkeliers die meedoen aan Green Friday. Maar ze zetten hun klanten wel aan het denken. Met ‘kopen, kopen, kopen’ lossen we de klimaatcrisis niet op. Daarvoor moeten we toch echt gaan consuminderen.

Foto: Markus Spiske via Pexels