‘Hoge kortingen! Profiteer van onze Black Friday-deals!’ Al weken worden we voorbereid op de koopjesjacht die dit jaar valt op vrijdag 29 november. Zelfs de ‘Black Friday-week’ bestaat. En wat dacht je van ‘Black Flyday’, de tenenkrommende variant waar een bekende vliegmaatschappij mee adverteert? Niet-duurzaamheid in het kwadraat. Al die deals geven je het gevoel dat je wel mee móet doen, anders ben je een dief van je eigen portemonee. Maar kopen of een marketingcampagne opzetten hoeft niet. Er is een alternatief: Green Friday. 

In de Verenigde Staten markeert Black Friday de start van het seizoen voor de kerstinkopen. En ook in Nederland neemt de populariteit van deze dag flink toe, las ik in MT/Sprout: ‘Vooral de jongere generaties slaan in deze periode hun slag. Vorig jaar was dat 71 procent van de mensen onder 35 jaar. Nu verwacht 80 procent iets te gaan kopen.’ Lees hier het artikel in MT/Sprout

Kringloopwinkel

Ik heb niks tegen winkelen. Ik houd van kleding, schoenen, zonnebrillen en tassen. Ook in de boekhandel kom ik graag. Iets nieuws kopen geeft een fijn gevoel. Je beloont jezelf, voelt je een ander mens in je nieuwe kleding of op je nieuwe bank. Toch weiger ik iets te kopen op Black Friday, want …

• als ik iets wil kopen, bepaal ik liever zelf wanneer ik dat doe.
• aan korting zit vaak een luchtje: die lage prijs, waar komt die vandaan? Gaat dat ten koste van het personeel?
• een aankoop hoeft voor mij niet nieuw te zijn. Kleding koop ik steeds vaker tweedehands: de kringloopwinkel is een paradijs. Boeken koop ik wel, maar steeds vaker ruil ik ze met vrienden of haal ze uit een boekenkastje op straat. Mijn laptop is van MacLeasy. En voor mijn deur staat een leenauto.
• het liefst koop ik lokaal en niet bij de online megastores. Zo stimuleer ik de lokale economie. En het is nog gezellig ook: als je fysiek winkelt kun je advies vragen of een praatje maken met de verkoper. Hoe meer wij online kopen, hoe meer leuke en unieke winkels uit het straatbeeld verdwijnen.

Zwarte dag voor het milieu

Nieuwe spullen zijn prachtig, maar niet duurzaam. Daarom vind ik Green Friday  een mooi en krachtig tegengeluid. Trees for All, de inititiefnemers van deze dag, noemt Black Friday ‘een zwarte dag voor het milieu’. Ze stimuleren winkeliers om juist géén kortingen te geven op deze dag, maar bomen te planten of op een andere manier in actie te komen voor het klimaat. 

Steeds meer bedrijven doen eraan mee. Zo sluit Dille & Kamille alle winkels op Black Friday. En hun webshop gaat op zwart. De ANWB geeft een week lang geen kortingen en organiseert een sponsorloop voor het planten van bomen. En outdoorwinkel Bever roept mensen op om ongebruikte outdoorkleding bij hen in te leveren, zodat zij deze een tweede leven kunnen geven. Mooi is ook de bewustwordingscampagne van de gemeente Amsterdam: Doe de Green Friday Check!

Demarketing

Natuurlijk is deze vorm van ‘demarketing’, het ontmoedigen van kopen, leuke reclame voor de winkeliers die meedoen aan Green Friday. Maar ze zetten hun klanten wel aan het denken. Met ‘kopen, kopen, kopen’ lossen we de klimaatcrisis niet op. Daarvoor moeten we toch echt gaan consuminderen.