Is feminisme nog nodig? Nee, vinden mijn kinderen, wanneer ik de kwestie aan tafel bespreek. Mannen en vrouwen zijn verschillend en dat is prima, stellen ze. En ze hebben toch gelijke rechten? Dus feminisme – da’s compleet achterhaald.
Enerzijds hartverwarmend dat ze deze mening zijn toegedaan. Het betekent dat er goed werk is verricht de afgelopen decennia. Kennelijk zijn er m/v-rolmodellen genoeg, is het volstrekt logisch voor ze dat ze kunnen studeren wat ze willen en voelen meisjes zich niet achtergesteld bij jongens. Anderzijds vind ik het jammer dat het ‘F-woord’ zo beladen is bij de volgende generatie. Volgens mij komt het F-boek, een bundel artikelen over de stand van zaken in het hedendaagse feminisme, dan ook precies op tijd.
Op vrijdag 8 mei bezoek ik een thema-avond over feminisme van nu bij mijn favoriete boekhandel, Savannah Bay. Anja Meulenbelt en Renée Römkens vertellen er over het ontstaan van het F-boek. Daarnaast horen we enkele persoonlijke verhalen van jonge vrouwen die een bijdrage leverden aan het boek. Zoals Lauren Smits, mede-oprichter van Doetank PEER. Ze vertelt dat zij bij een studentenvereniging zit die liftwedstrijden organiseerde. Stelregel was dat een jongen en een meisje samen mochten liften. Twee jongens mochten dat ook. Maar twee meisjes niet. Dat zou te gevaarlijk zijn. Dit maakte Lauren boos: nog steeds wordt meisjes en vrouwen geleerd dat zíj uit moeten kijken, terwijl de oorzaak voor verkrachting niet ligt bij hen, maar bij de verkrachters – over het algemeen mannen.
Marloes Meuzelaar is een van de andere spreeksters. ‘Wat ben je? Homo, bi, single, feminist? Mensen hebben behoefte aan overzicht, aan hokjes waarin ze alles en iedereen kunnen indelen,’ zegt Marloes. Omdat ze dit hokjesdenken zat was, is ze mede-initiatiefnemer van Queer Amsterdam. Dit is een pilot voor een tv-serie waarbij alle personages zich identificeren als queer. Ze vertelt over haar eigen twijfels: is ze wel een goede feminist? En nu haar partner man is geworden, is ze eigenlijk geen lesbiënne meer, maar hetero. Of toch niet? Toen ze hierover in discussie ging met een klas vol pubers, zei één van haar leerlingen treffend: ‘Liefde kent geen hokjes.’ Ook feminisme past niet in een hokje, betoogt Marloes: het is een begrip dat telkens in beweging is, je moet het aanpassen aan de situatie, de tijd en het individu.
Veel meer onderwerpen passeren de revue. Zoals feministische sletten, rolmodellen, feminisme & religie en de strijd binnen de vrouwenbeweging zelf. In deze tijd is er bijvoorbeeld veel minder aandacht voor zwarte en migrantenvrouwen dan twintig jaar geleden. Kortom: er zijn thema’s genoeg. Want feminisme is veelkleurig en divers. Zo divers, dat veel onderwerpen niet in het F-boek konden worden opgenomen. Anja Meulenbelt zei tegen mensen die hierover hun beklag deden: ‘Je hebt gelijk. Lang niet alles staat erin. Doe er wat mee.’ Geen allerhartelijkst antwoord wellicht. Maar al die aardigheid, wat kopen we ervoor, merkt iemand in de zaal op: ‘Zolang vrouwen vinden dat ze aardig gevonden moeten worden, is feminisme nodig.’ En die kan ik in m’n zak steken.
Meer over het F-boek van Atria / Spectrum Op de site van Atria staan meer blogs over het F-boek en m/v-zaken.