‘Merry Fucking Christmas. From me to your fucking perfect family.’ Dat staat op één van de kerstkaarten van de Britse (what’s in a name) Bridget, een single vrouw die al jaren hilarische kerstkaarten maakt. Het zijn ansichten die de draak steken met de zoetsappige portretten van blije gezinnetjes, liefst in een besneeuwd landschap, uiteraard mét olijk scheefstaande kerstmuts op het hoofd. Met treffende tafereeltjes geeft Bridget weer hoe het voelt als je níet als vanzelfsprekend deel uitmaakt van een stel of een gezin tijdens de feestdagen. Want juist tijdens dat soort dagen ligt de nadruk enorm op het samenzijn.
We zien het voortdurend in de winkels, de tv-reclames en in de folders terug: Kerst is knus. Mijn ervaring is echter vooral: Kerst is gedoe. En echt niet alleen omdat ik geen man naast me aan de gourmettafel heb zitten. Ook tijdens de twaalf jaar dat ik stiefmoeder was in een samengesteld gezin was het elk jaar weer een pittige uitdaging. Je wilt voldoen aan verwachtingen, je balanceert tussen verschillende belangen, je veinst harmonie en gezelligheid terwijl je diep in je hart denkt ‘zat ik maar lekker in mijn spijkerbroek met een zak chips op de bank’.
Van vrienden hoor ik de laatste dagen klaaglitanieën aan over ingewikkelde familietoestanden. Ik hoor ‘Pfff, wat zie ik op tegen de feestdagen’ of ‘Ik boycot het kerstfeest’. Zover wil ik niet gaan. Begrijp me goed: ik houd van gezelligheid en van samenzijn. Ik vind de nachtmis prachtig en ja, er staat hier elk jaar een vers geurende kerstboom in huis. Ik ben dol op lekker eten en mooie kleren. Maar het verplichte geluk dat aan feesten als Kerst schijnt te kleven, daar heb ik niets mee. Wat is het een zegen dat ik dit jaar geen verplichtingen heb. Ik kies zelf de mensen uit met wie ik de 25e en 26e december doorbreng. Geen voetangels en klemmen. Geen gestress met roosters en agenda’s. Merry f*cking X-mas! Eh, ik bedoel … zalig kerstfeest – misschien wel heerlijk helemaal alleen!
Een doorsnee vrijdagmiddag. Met vriend R. drink ik een biertje in de stad. Het gesprek gaat over relaties. Hij en ik, allebei solo, weten heel goed wat we níet willen. Logisch: in een nieuwe situatie zet je je onwillekeurig tegen de oude af. Je zoekt iets wat je miste bij je ex. We bezigen daadkrachtige, stoere taal. Van ‘nooit meer samenwonen!’ tot ‘ach, hoe belangrijk is seks nu eigenlijk?’
, heb je twee handen vrij om de toekomst te grijpen.’ Ware woorden van trendwatcher Adjiedj Bakas 
het eind van de dag is er een gezamenlijk moment om thee te drinken. ‘Móet je daar dan heen?’ appten vrienden verbijsterd. Nee, ik moest niet naar de ‘kerktent’. Maar ik deed het, twee keer daags. En het was heerlijk. Liedjes zingen, stil zijn, dansen – het vaste patroon van bezinningsmomenten zorgt voor een gevoel van kalmte en, ja, zelfs geluk. Ik ben tijdens Keiland verschillende malen uit m’n comfortzone gekropen, vooral tijdens de workshop ‘Dansen met vuur’ van 
erschijnen van mijn blog 
et slot. De nachtelijke tocht van Wed naar huis kan beginnen. Gewoontegetrouw laat ik mijn ogen langs de gevels van de kroegen naar boven glijden. Nog één blik op de Dom, dan ga ik er echt vandoor. Ik zie de sfeervol verlichte toren en kijk naar de klok. Ook dat beeld van de wijzerplaat is zo vertrouwd. Het is tien voor half twee. Vaste prik. Zomer of winter, doordeweeks of in het weekeind: zit ik met mijn allerbeste maatje in de stad, dan lukt het nooit om tijdig af te blazen. Het is geen bewuste keuze. Het gaat vanzelf.
In tijden van crisis is Facebook een slangenkuil. Met kiekjes van happy families onder de kerstboom, blije stelletjes op Valentijnsdag en exen die ogenschijnlijk nog nooit zó gelukkig zijn geweest. Het is de dorpspomp in het kwadraat. Ontvriend worden, reacties met een dubbele bodem, reacties die uitblijven: als je tóch al wenend op de bank zit, is dit alles niet bevorderlijk voor je welzijn. Anderzijds is het Smoelenboek soms ook heel opbeurend. Er zijn momenten dat de Facebookfamily me er echt doorheen sleept.
krijg ‘leuke mannen uit de regio’ voorgeschoteld door Lexa en Zook. En hypotheekadviezen, terwijl ik goddank alweer vele maanden huur. De mooiste in de reeks doelgroepadvertenties vond ik wel de voorgestelde pagina ‘consulent worden bij Mens & Relatie’. Hè ja, Facebook, na al het geploeter in mijn eigen relatie lijkt het me héérlijk om me nu eens te verdiepen in andermans echtscheidingsleed – bedankt voor de tip!
‘Verschoon jij de kattenbakken even?’ ‘Ach, kun jij dat overhemd voor me strijken?’ ‘Wat hebben we nodig bij de Jumbo?’ Die korte gesprekjes. De vaste taakverdeling. Het is een sleur. Maar je mist het als je ineens geen partner meer hebt. Dat maatje met wie je je dagelijkse besognes deelt. Die je als je thuiskomt uit je werk vraagt ‘Hoe was je dag?’ Die je schouders masseert omdat je weer veel te lang krampachtig achter de laptop tegen een deadline aan hebt zitten werken. Die de rotklussen van je overneemt. Die in oktober al de zomervakantie naar Zuid-Frankrijk boekt. Het cliché is waar: je weet pas wat je had op het moment dat je het kwijt bent. Geen partner hebben voelt soms verdomde eenzaam.